Trải qua quá trình phát triển cùng đất nước, ngành khí tượng thủy văn luôn quan tâm đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước. Điển hình, nổi bật giai đoạn 2015 - 2020 với những kết quả quan trọng.

Trong 5 năm qua, Tổng cục Khí tượng thủy văn (KTTV) luôn quan tâm tập trung nguồn lực để hoàn thiện khung hành lang pháp lý về lĩnh vực khí tượng thủy văn. Theo đó, Quốc hội ban hành Luật KTTV. Đây là Luật chuyên ngành đầu tiên của Ngành KTTV, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để tăng cường công tác quản lý nhà nước về công tác KTTV cũng như nâng cao chất lượng các hoạt động quan trắc, dự báo, thông tin KTTV phục vụ hiệu quả công tác phòng chống thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước. Đồng thời báo cáo đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 04 Nghị định, 05 Quyết định; Bộ trưởng Bộ TN&MT đã ban hành 26 thông tư, 09 tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia.

 Những năm gần đây, sự biến đổi của khí hậu toàn cầu đã ảnh hưởng đến thời tiết, khí hậu, thuỷ văn ở Việt Nam gây ra những diễn biến bất thường, một số quy luật KTTV có sự thay đổi, trước yêu cầu ngày càng cao của xã hội, đòi hỏi các bản tin dự báo KTTV chi tiết hơn, độ chính xác cao hơn. Vì vậy, phong trào thi đua chuyên đề “Theo dõi, dự báo, cảnh báo kịp thời về tình hình KTTV, nhất là các hiện tượng KTTV nguy hiểm, phát hiện và đưa tin cảnh báo, dự báo kịp thời các hiện tượng KTTV nguy hiểm trên các phương tiện thông tin đại chúng” đã được phát động rộng khắp trong toàn Tổng cục, từ Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đến 9 Đài KTTV khu vực, 54 Đài KTTV tỉnh.

 Đây là phong trào thiết thực và gắn với liền công tác chuyên môn, đem lại chất lượng các bản tin cảnh báo, dự báo thời tiết, thủy văn ngày một nâng cao, nhiều tiến bộ khoa học, trang thiết bị, công nghệ mới đã được triển khai ứng dụng có hiệu quả vào công tác dự báo, cảnh báo KTTV; đã tăng cường các bản tin dự báo thời tiết biển, đặc biệt là thời tiết biển khu vực quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo của đất nước, chú trọng đến đầu tư phát triển công nghệ phục vụ dự báo điểm chi tiết cho khoảng 600 điểm trên toàn quốc.

Toàn bộ các Đài, Trung tâm thuộc Tổng cục đã tiến hành cải tiến, thay đổi, điều chỉnh cả về hình thức và nội dung các bản tin dự báo, cảnh báo theo hướng rõ hơn, chi tiết hơn về ảnh hưởng của bão, mưa, lũ: Bản đồ dự báo bão dễ tham khảo hơn, đã nhận định rõ hơn về diễn biến mưa, vùng và thời gian có gió mạnh, khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở đất cao; Các bản tin dự báo bão, lũ được phát sớm hơn từ 30 phút đến 1 giờ so với trước đây và chuyển ngay đến các Đài KTTV khu vực, Đài KTTV tỉnh để kịp thời phục vụ địa phương; đưa thông tin dự báo KTTV lên các trang mạng của Tổng cục KTTV, các phương tiện thông tin đại chúng ở Trung ương, địa phương, các cơ quan chỉ đạo phòng chống lụt bão, góp phần quan trọng vào công tác phòng chống và giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra, được Đảng, Nhà nước, các cấp chính quyền ở Trung ương và địa phương và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao, đặc biệt đã theo dõi và làm tốt công tác dự báo thời tiết phục vụ các sự kiện lớn của đất nước và dân tộc thời gian qua.

Phong trào thi đua trong 5 năm qua đã lan tỏa đến đội ngũ dự báo viên từ Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đến các đài KTTV khu vực, đài KTTV tỉnh đã bám sát tình hình KTTV trên toàn quốc, dự báo sát với thực tế và kịp thời đối với 21 áp thấp nhiệt đới (ATNĐ), trong đó có 04 ATNĐ ảnh hưởng đến đất liền nước ta; 48 cơn bão, trong đó có 20 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Kết quả góp phần quan trọng trong việc phòng, chống thiên tai, giảm thiệt hại về người, tài sản của nhân dân.

  Phát triển công nghệ, thiết bị và sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong công tác dự báo, cảnh báo KTTV có tính đột phá, mang lại hiệu quả cao của Tổng cục trong thời gian qua. Theo đó đã phát triển công nghệ, thiết bị mới như xây dựng được bộ công cụ, chương trình tính toán chỉ số SPI phục vụ giám sát hạn hán khí tượng hỗ trợ đưa ra các bản tin thông báo về phạm vi, cường độ, di n biến hạn hán trên phạm vi toàn quốc; đã triển khai trong nghiệp vụ các hệ thống mô hình dự báo số trị quy mô khu vực để tăng cường khả năng dự báo định lượng mang tính cực trị như mưa lớn, gió mạnh trong bão. Đã thu thập đồng bộ thống nhất toàn bộ các hệ thống dự báo tất định và tổ hợp từ các trung tâm toàn cầu (Mỹ, Nhật, Châu Âu) phục vụ dự báo khí tượng cho khu vực Việt Nam. Đã đưa công cụ hỗ trợ phân tích và hỗ trợ dự báo thời tiết, dự báo bão, cụ thể là Hệ thống cơ sở dữ liệu KTTV và công cụ hỗ trợ (MHDARS) tác nghiệp dự báo khí tượng, dự báo bão, nghiên cứu khoa học; Ứng dụng và khai thác các sản phẩm dự báo thời tiết số chi tiết định lượng làm tiền đề cho việc thiết lập phát triển và hoàn thiện cơ sở dữ liệu KTTV toàn ngành, các công hỗ trợ dự báo khí tượng và dự báo bão trong giai đoạn tới. Đã ứng dụng hệ thống hiện Định hướng cảnh báo lũ quét của Trung tâm Nghiên cứu Thủy văn Hoa Kỳ do Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) hỗ trợ trong cảnh báo khả năng xảy ra lũ quét,… Đã tính toán lũ ảnh hưởng bởi sự cố vỡ đập ở Lào năm 2018 đến dòng chính sông Mê Công tại Tân Châu và Châu Đốc; nhận định tình hình hạn hán, xâm nhập mặn sớm cho năm 2019…

Về sáng kiến cải tiến kỹ thuật với những sản phẩm hiệu quả như xây dựng hệ thống dự báo thời tiết số hỗ trợ Quy trình dự báo và cảnh báo thời tiết chi tiết định lượng cho khu vực Việt Nam; thông qua triển khai các đề tài nghiên cứu khoa học trong nước và dự án hợp tác với nước ngoài như Na Uy, Nhật Bản, đã hoàn thiện và triển khai áp dụng vào dự báo nghiệp vụ công nghệ dự báo sóng biển, nước dâng do bão, dòng chảy biển, lan truyền chất ô nhi m và vật thể trôi trên biển vào dự báo nghiệp phụ phục vụ phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế biển; đã xây dựng các bản đồ phục vụ cảnh báo lũ quét, sạt lở đất phục vụ hiệu quả công tác phòng chống thiên tai.

Tổng cục Khí tượng thủy văn cho biết, nội dung phong trào thi đua yêu nước để tập trung nguồn lực, tạo động lực thực hiện hiệu quả cao nhất, hiệu quả nhất các nhiệm vụ chuyên môn, thiết thực hướng đến Kỷ niệm 75 Ngày truyền thống ngành khí tượng thủy văn.

Nguồn: Bộ Tài nguyên và Môi trường http://www.monre.gov.vn/Pages/huong-den-ky-niem-75-nam-ngay-truyen-thong-nganh-kttv-viet-nam-(310)--thi-dua-yeu-nuoc-gan-voi-nhiem-vu-chuyen-mon.aspx